Co to są stopy procentowe i jak wpływają na oprocentowanie lokat?

Mają istotny wpływ na nasze finanse — stopy procentowe — z jednej strony niezrozumiałe przez wielu, z drugiej szalenie ważne dla naszych portfeli. To one sprawiają, że ceny rosną lub spadają, przekładają się na inflację i decyzje gospodarcze, mają wpływ na waluty i nasze oszczędności. Poznajmy ich wpływ na nasze codzienne życie.

Na comiesięcznych naradach banki centralne ustalają wysokość stóp procentowych, które stanowią jedną z najważniejszych i elementarnych postaw budowania polityki gospodarczej. Ponieważ wpływają one bezpośrednio na posunięcia gospodarcze i działania banków mają wpływ także i na nasze finanse.

Wyjaśnijmy zatem, czym tak naprawdę są stopy procentowe. W najprostszym i tym samym przystępnym dla każdego rozumieniu są one ceną, za którą bank centralny pożycza pieniądze bakom komercyjnym. To także cena sprzedaży papierów wartościowych. W Polsce poziom stóp procentowych ustala Rada Polityki Pieniężnej, a ich wysokość ma przełożenie na stawki WIBOR, która jest stopą oprocentowania pożyczek udzielanych sobie przez banki.

Stopy procentowe a nasze finanse

Mając powyższe na uwadze nie trudno domyślić się, że banki operują stopami procentowymi w także w przypadku pożyczek zaciąganych u klientów indywidualnych, czyli u nas. Takową pożyczką są wszelkiego rodzaju depozyty, które znamy pod mianem lokat terminowych. Bank podpisując z nami umowę o prowadzenie lokaty, tak naprawdę zaciąga pożyczkę i zgodnie z zasadami musi oddać ją powiększoną o odsetki.

Wynika z tego, że wysokość oprocentowania lokat jest pośrednio uzależniona od wysokości stóp procentowych banku centralnego.

Wyróżniamy cztery rodzaje stóp procentowych, mianowicie obowiązuje: stopa depozytowa, lombardowa, redyskontowa, referencyjna. Stopa referencyjna (tzw. interwencyjną lub stopa repo) mówi o minimalnej rentowności krótkoterminowych papierów wartościowych, które są emitowane przez Narodowy Bank Polski. Ma ona za zadanie regulację ilości pieniądza w gospodarce. Co więcej, z punktu widzenia każdego Kowalskiego jest ona najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na oprocentowanie lokat, a także innych produktów bankowych.

Na wysokość stóp procentowych ma wpływ inflacja, wartość produktu krajowego brutto oraz zagraniczne inwestycje w polskie papiery skarbowe.

Wpływ stóp procentowych na lokaty

Oprocentowanie lokat jest zależne od wielu czynników, ale jednym z najważniejszych są właśnie omawiane stopy procentowe.

W przypadku podwyżki stóp procentowych klienci wybierający lokaty zyskują wyższe oprocentowanie. To korzystne rozwiązanie zarówno dla klientów, jak i banków komercyjnych, które w innym razie byłyby zmuszone do sięgnięcia po pożyczkę do innych instytucji bankowych, które w rozliczeniu są znacznie droższymi.

Analogicznie, obniżka stóp procentowych oznacza, że banki komercyjne mogą o wiele taniej pożyczyć potrzebne środki z banku centralnego. Taki stan rzeczy sprawia, że banki komercyjne nie są już tak zależne od klienta indywidualnego i tym samym nie są skore do wysokiego oprocentowania lokat.